گامی مهم در درمان دیابت نوع ۱ با كمك سلول های بنیادی
پژوهشگران آمریکایی، روش جدیدی را برای درمان دیابت نوع یک ارایه داده اند که با کمک سلول های بنیادی صورت می گیرد.
به گزارش بیست و یکم به نقل از ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، دیابت نوع یک هنگامی پدید می آید که پانکراس، انسولین کافی را برای کنترل سطح گلوکز در خون تولید نمی نماید. این بیماری هم اکنون هیچ درمانی ندارد و مدیریت آن برای خیلی از بیماران دشوار است. دانشمندان "موسسه سالک"(Salk Institute) آمریکا درحال توسعه یک روش امیدوارکننده برای درمان دیابت نوع یک هستند که در آن از سلول های بنیادی برای ایجاد سلول های تولیدکننده انسولین موسوم به "سلول های بتا"(beta cells) استفاده می شود. این سلول ها می توانند جایگزین سلول های غیرفعال پانکراس شوند.
دانشمندان در این پژوهش، روش جدیدی را برای ابداع سلول های بتا ابداع نموده اند که بسیار کارآمدتر از روش های پیشین است. هنگامی که سلول های بتا روی موش های مبتلا به دیابت نوع یک آزمایش شدند، قند خون موش ها طی دو هفته تحت کنترل قرار گرفت.
"خوان کارلوس ایزپیسوا بلمونته"(Juan Carlos Izpisua Belmonte)، از پژوهشگران این پروژه اظهار داشت: سلول های بنیادی، روش امیدوارکننده ای برای ابداع خیلی از درمان های سلولی به شمار می روند و درمان بهتری برای دیابت نوع یک ارائه می دهند. این روش ساخت سلول های ایمن و کاربردی بتا، یک گام مهم بشمار می رود.
دانشمندان در این بررسی جدید، کار خودرا با "سلول های بنیادی پرتوان انسانی"(hPSCs) شروع کردند. این سلول ها که از بافت های بزرگسال به دست می آیند، می توانند به هر نوع سلولی در بدن بزرگسالان تبدیل شوند. دانشمندان با بهره گیری از عوامل رشد و مواد شیمیایی، سلول های بنیادی پرتوان انسانی را بصورت گام به گام و با روشی مشابه رشد پانکراس، به سلول های بتا تبدیل کردند.
تولید سلول های بتا از سلول های بنیادی پرتوان انسانی در آزمایشگاه، موضوع جدیدی نیست اما بازدهی این سلول های باارزش در گذشته کم بوده است. با بهره گیری از روش های موجود، تنها حدود ۱۰ تا ۴۰ درصد از سلول ها به سلول های بتا تبدیل می شوند. در مقابل، روش هایی که برای ایجاد سلول های عصبی از سلول های بنیادی پرتوان انسانی مورد استفاده قرار می گیرند، حدود ۸۰ درصد بازدهی دارند. موضوع دیگر این است که اگر سلول های تفکیک نشده بصورت ترکیب شده باقی بمانند، نهایتا به نوع دیگری از سلول تبدیل می شوند که ناخواسته است.
"هایسونگ لیو"(Haisong Liu)، پژوهشگر ارشد این پروژه اظهار داشت: به جهت اینکه درمان های مبتنی بر سلول های بتا نهایتا به گزینه ای مناسب برای بیماران تبدیل شوند، مهمست که ساخت این سلول ها ساده تر باشد. ما باید راهی پیدا نماییم تا روند کار بصورت بهینه صورت گیرد.
دانشمندان برای برطرف نمودن این مشکل، نگاهی گام به گام را برای ایجاد سلول های بتا در پیش گرفتند. آنها چندین ماده شیمیایی را شناسایی نمودند که برای ایجاد سلول های بنیادی پرتوان انسانی، مهم هستند. آنها نهایتا چندین نمونه از مواد شیمیایی را شناسایی نمودند که به بازدهی سلول های بتا تا ۸۰ درصد می انجامند.
همین طور آنها روش های رشد این سلول ها را در آزمایشگاه مورد بررسی قرار دادند. "رونگویی لی"(Ronghui Li)، از پژوهشگران این پروژه اظهار داشت: سلول ها معمولا روی یک سطح صاف رشد می کنند اما ما به آنها امکان دادیم تا در سه بعد رشد کنند. رشد سلول ها با این روش به آنها امکان می دهد تا بر یکدیگر تاثیر بگذارند.
دانشمندان بعد از ایجاد سلول ها، آنها را به موش های مبتلا به دیابت نوع یک پیوند زدند. موش ها سیستم ایمنی اصلاح شده ای داشتند که سلول های انسانی پیوند زده شده را رد نمی کرد. "کای لیائو"(Kai Liao)، از پژوهشگران این پروژه اظهار داشت: ما طی دو هفته، کاهش قند خون موش ها را مشاهده کردیم. سلول های پیوند زده شده بتا که از سلول های بنیادی پرتوان انسانی به دست آمده بودند، عملکرد بیولوژیکی خوبی داشتند.
دانشمندان قصد دارند بررسی این روش را در آزمایشگاه ادامه دهند تا تولید سلول های بتا را بهبود ببخشند. قبل از شروع آزمایش های بالینی روی انسان باید پژوهش های بیشتری برای ارزیابی مشکلات ایمنی این روش صورت بگیرد. پژوهشگران باور دارند که روش های ارائه شده در این پژوهش می توانند برای ایجاد سلول های ویژه با هدف درمان بیماریهای دیگر نیز سودمند باشند.
این پژوهش، در مجله "Nature Communications" به چاپ رسید.
این مطلب بیست و یکم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب