فیزیكدان مشهور آمریكایی و برنده جایزه نوبل درگذشت
دانشگاه تگزاس در آستین روز شنبه اعلام نمود ˮاستیون واینبرگˮ (Steven Weinberg) فیزیکدان مشهور که به علت یکپارچه سازی نیروی الکترومغناطیسی با نیروی ضعیف و شکل دادن مفهوم ˮبرهمکنش الکتروضعیفˮ(electroweak interaction) به همراه دو دانشمند دیگر برنده جایزه نوبل شده بود، در ۸۸ سالگی دارفانی را وداع گفت.
به گزارش بیست و یکم به نقل از ایسنا، " کریستین سیناترا"، سخنگوی دانشگاه تگزاس اظهار داشت: وینبرگ که از دهه ۱۹۸۰ استاد این دانشگاه بود، به قول همسرش "لوئیز" جمعه در آستین تگزاس دارفانی را وداع گفت. این فیزیکدان چندین هفته در بیمارستان بستری بود و علت مرگ هنوز منتشر نشده است.
" جی هارتزل"، رئیس دانشگاه تگزاس در اطلاعیه ای اظهار داشت: فوت "استیون واینبرگ" غمی بزرگ برای دانشگاه تگزاس و جامعه است.
"واینبرگ" اهل نیویورک بود و در اوایل کار خود محقق دانشگاه کلمبیا و دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود. پیش از پیوستن به دانشکده تگزاس در سال ۱۹۸۲ وی در دانشکده دانشگاه هاروارد و انستیتوی فناوری ماساچوست فیزیک و نجوم تدریس می کرد.
"شلدون گلاشو"(Sheldon Glashow) و "استیون وینبرگ" (Steven Weinberg) و محمد "عبدالسلام" (Abdus Salam) در سال ۱۹۷۹ موفق شدند جایزه نوبل فیزیک را برای پروژه یکپارچه سازی نیروی الکترومغناطیسی با نیروی ضعیف و شکل دادن مفهوم "برهمکنش الکتروضعیف"(electroweak interaction) به دست بیاورند.
در فیزیک ذرات، برهمکنش الکتروضعیف (electroweak interaction) توصیفی برای یکپارچه سازی دو نیرو از چهار نیروی بنیادی طبیعت است. این دو نیرو عبارتند از نیروی الکترومغناطیسی و نیروی هسته ای ضعیف.
نگاهی به چهار نیروی بنیادین طبیعت
طبیعت و رخدادهای آن، بر پایه چهار نیروی بنیادین استوار هستند که کنترل این رخدادها را در دست دارند. نیروهای فیزیکی در کارهای متفاوتی از قدم زدن در خیابان گرفته تا پرتاب موشک به فضا یا چسباندن آهن ربا به یخچال نقش دارند. همه نیروهای فیزیکی را که روزانه آنها را تجربه می نماییم، میتوان در چهار دسته بنیادین تقسیم بندی کرد.
۱. جاذبه
۲. نیروی هسته ای ضعیف
۳. الکترومغناطیس
۴. نیروی هسته ای قوی
این نیروها، چهار نیروی بنیادین در طبیعت هستند که همه رخدادهای جهان را کنترل می کنند.
جاذبه، کشش میان دو جسم است که انرژی دارند. هنگامی که سنگی از روی پل به زمین می افتد، یک سیاره به دور یک ستاره می چرخد و یا ماه جزر و مد اقیانوس را پدید می آورد، حضور جاذبه احساس می شود. شاید بتوان اظهار داشت که جاذبه، یکی از قابل درک ترین و آشناترین نیروهای بنیادین باشد؛ اما در عین حال، یکی از چالش برانگیزترین موضوعات برای توضیح دادن است.
نیروی ضعیف یا نیروی هسته ای ضعیف، در از هم پاشیدن و زوال ذرات نقش دارد. این نیرو، تغییر طبیعی یک ذره زیراتمی و تبدیل آن به یک ذره زیراتمی دیگر است. برای مثال، یک نوترینو که به سمت یک نوترون منحرف شده، می تواند نوترون را به پروتون تبدیل کند و خود به الکترون تبدیل گردد.
نیروی الکترومغناطیسی یا "نیروی لورنتس"(Lorentz force)، بین ذرات حامل بار مانند الکترون های با بار منفی و پروتون های با بار مثبت عمل می کند. بارهای مخالف یکدیگر را جذب و بارهای مشابه یکدیگر را دفع می کنند. هر چه بار ذره بیشتر باشد، نیروی آن هم بیشتر است. نیروی الکترومغناطیسی هم مانند نیروی جاذبه، از یک مسافت بی نهایت احساس می شود.
نیروی قوی یا نیروی هسته ای قوی، قوی ترین نیرو میان چهار نیروی بنیادین طبیعت است. قدرت بالای این نیرو به این علت است که ذرات بنیادین ماده را برای تشکیل دادن ذرات بزرگ تر به هم متصل می کند. نیروی قوی، ذرات بنیادین معروف به "کوارک"(Quark) را که تشکیل دهنده پروتون ها و نوترون ها هستند، کنار هم نگه می دارد و بخشی از این نیروی قوی هم در نگهداری پروتون ها و نوترون های هسته اتم نقش دارد.
عملکرد نیروی قوی مانند نیروی ضعیف، تنها هنگامی امکان پذیر است که ذرات زیراتمی، بسیار به هم نزدیک باشند. نیروی قوی، نیرویی عجیب است؛ چونکه برخلاف نیروهای بنیادین دیگر، با نزدیک شدن ذرات زیراتمی به هم، ضعیف تر می شود، اما هنگامی که ذرات در دورترین فاصله از یکدیگر قرار می گیرند، به بالاترین میزان قدرت خود می رسد.
منبع: بیست و یكم
این مطلب بیست و یکم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب