پژوهشگر پژوهشگاه فضای مجازی بررسی كرد؛
بحران آب و ضرورت هوشمندسازی شبکه های توزیع آب شهری
به گزارش بیست و یکم پژوهشگر پژوهشگاه فضای مجازی با تکیه بر ضرورت داشتن نقشه راه برای هوشمندسازی شبکه های توزیع آب شهری، اظهار داشت: استفاده از سنسورها و اینترنت اشیا به تنهایی نمی تواند مبین هوشمندسازی شبکه آب باشد.
به گزارش بیست و یکم به نقل از پژوهشگاه فضای مجازی، شروین جمشیدی در وبینار بحران آب و الزامات هوشمندسازی شبکه تأمین و توزیع آب شهری که توسط گروه کشاورزی و منابع طبیعی دیجیتال پژوهشگاه فضای مجازی برگزار شد، اظهار داشت: بحران آب در کشور از یک سو حاصل کاهش منابع آب در دسترس و از طرف دیگر، افزایش مصارف مختلف است. هرچند که گفته می شود ۹۰ درصد آب در بخش کشاورزی به مصرف می رسد. اما این روند به مفهوم غفلت از اصلاح الگوی مصرف و افزایش راندمان در بخش های شرب و صنعت نیست. تاکید سند چشم انداز ۱۴۰۴ به هوشمندسازی شبکه های آبرسانی این استادیار دانشگاه اصفهان با اعلان اینکه دوره به تأخیر انداختن ها و عدم توجه به مسائل آب و محیط زیست در کشور سپری شده و هم اکنون شاهد نتایج ناشی از کوتاهی کاری ها در دهه های گذشته هستیم، اظهار داشت: هم اکنون خیلی از شهرهای جدید به شهر هوشمند درحال حرکت هستند و بدین جهت مبحث هوشمندسازی شبکه های آبرسانی در ردیف برنامه های سند چشم انداز ۱۴۰۴ وزارت نیرو قرار دارد. اما توجه به این مساله لازم است که هوشمند سازی در گام نخست نیازمند یک تعریف مشخص باشد و استفاده از سنسورها و فناوری اینترنت اشیا به تنهایی نمی تواند مبین هوشمندسازی شبکه آب باشد. جمشیدی با اشاره به اینکه نتایج بحران آب فراتر از کمبود آب آشامیدنی است، اشاره کرد: از میان رفتن تنوع زیستی و جنگلها، فرونشست زمین، انتشار گرد و غبار و نمک از تالاب های خشک شده (مانند ارومیه، گاوخونی و هورالعظیم)، افت تراز آب های زیرزمینی، صدمه به آثار تاریخی و فرهنگی، ناآرامی های اجتماعی، مهاجرت، بحران غذا و انرژی، افزایش بیکاری و فقر، بحران بهداشت و سلامت عمومی از نقش کاتالیزوری بحران کمبود آب تاثیر می پذیرند. پژوهشگر پژوهشگاه فضای مجازی مهم ترین نگاهی که طی دو دهه اخیر بمنظور مدیریت بحران های زیست محیطی مطرح شده را رویکرد توسعه پایدار اعلام و اظهار نمود: اصطلاح IWRM یا مدیریت یکپارچه منابع آب زیرمجموعه همین رویکرد است که می تواند مدیریت همزمان عرضه و تقاضای آب را میسر سازد. در این چارچوب، عرضه طرح ها و برنامه ها منوط به بررسی همه پیامدها، همچون نتایج اجتماعی و زیست محیطی است که باید علاوه بر مسائل اقتصادی و مالی در نظر گرفته شود. وی اشاره کرد: نمی توان قطره آبی را جابجا کرد مگر آن که اطمینان حاصل شود نسل های آینده به آن قطره آب مشابه امروز دسترسی داشته باشند. طی سالیان گذشته رویکردها تنها متمرکز بر رویکرد توسعه برای تأمین آب بوده و بهبود الگوی مصرف و افزایش راندمان در مصارف شهری، کشاورزی، و صنعت مغفول مانده است. این کارشناس دو مبحث را در مدیریت تقاضای آب در بخش شهری حائز اهمیت دانست و اظهار داشت: آگاهی بخشی و اطلاع رسانی در سطح جامعه شهری و روستایی با هدف جلب مشارکت عمومی و کاهش تلفات و نشت در شبکه های تأمین و توزیع آب آشامیدنی دو مبحث اساسی در این بخش به شمار می روند و بدیهی است استفاده از تکنولوژی های جدید همگام با توسعه فضای مجازی می تواند در این راستا کمک شایانی داشته باشد. نقش اینترنت اشیا و کلان داده ها در تاب آوری در مقابل تنش های محیطی جمشیدی افزود: اینترنت اشیا و کلان داده ها می تواند با عرضه حلقه های بازخورد مفید اطلاعات و دانش، به افزایش انعطاف و تاب آوری در مقابل تنش های محیطی، سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی ناشی از بحران آب کمک نماید. وی با اشاره به اینکه در بخش آب آشامیدنی دو چالش اساسی یعنی تأمین آب باکیفیت مناسب و کاهش تلفات آب در شبکه آب رسانی وجود دارد، اضافه کرد: بحث تلفات آب در شبکه در تمامی کشورها وجود دارد اما سهم و نرخ تلفات ظاهری (مانند مصرف بدون مجوز، آب دزدی، و خطاهای ناشی از قرائت نادرست در کنتورها) و تلفات واقعی (مانند نشت و ترکیدگی لوله ها) متفاوت می باشد. طبق گزارش ها، متوسط آب غیر درآمدزای شبکه آبرسانی شهری در کشور برابر ۲۵ درصد است. بصورت تقریبی هدررفت های واقعی از شبکه آبرسانی بیش از یک درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور را شامل می شود که برای کشور گرم و خشک ایران این رقم مهم است. این پژوهشگر اشاره کرد: مروری بر دستاوردهای اجرایی سایر کشورها همچون ژاپن، استرالیا، فرانسه، سنگاپور و … نشان میدهد هوشمندسازی شبکه های آبرسانی می تواند به کاهش تلفات آب، افزایش راندمان و بهبود مصرف منجر شود. اعمال مدیریت هوشمند فشار در شبکه آبرسانی، مدیریت هوشمند نشت یابی و اطلاع رسانی مداوم میزان مصرف بوسیله فضای مجازی می تواند مطابق برآوردها تا ۲۰ درصد از مصرف آب در بلندمدت بکاهد. این استادیار دانشگاه با تاکید بر اینکه بهره گیری از سیستم های هوشمند بمنظور مدیریت و بهره برداری از شبکه توزیع یک راهبرد کلیدی در برنامه های وزارت نیرو است، اشاره کرد: هوشمندسازی شبکه آبرسانی نیازمند ابزارهایی همچون تجهیز سخت افزاری شبکه به ابزارهای پایش و کنترل در زمان واقعی (مانند حسگرهای آنلاین) بعنوان قلب تپنده هوشمندسازی شبکه آب است. اما ابزارهای دیگر همچون زیرساخت های ارتباطی (اینترنت، خطوط مخابراتی، بی سیم، فیبرنوری و …) به همراه نرم افزارهای محاسباتی و شبیه ساز که بتواند داده ها را در یک دیتاسنتر نگهداری و پردازش کند هم ضروری می باشد. چند نمونه اقدامات هوشمندسازی شبکه آبرسانی در ایران وی اظهار داشت: بدین سبب هوشمندسازی نیازمند سخت افزار و و نرم افزار و ارتقای موازی آنها است. هر اندازه زیرساخت ها کامل تر باشد می تواند به سطوح بعدی هوشمندسازی حرکت کرد. جمشیدی خلأ دوم در فرایند هوشمندسازی شبکه های تأمین و توزیع آب شهری را فقدان یک نقشه راه و پروسه گام به گام اجرایی و عملیاتی دانست و اشاره کرد: اولویت بندی اقدامات برای کاهش تلفات، کاهش مصرف انرژی، مدیریت تجهیزات و افزایش عمر تأسیسات، بهبود کیفیت آب و و در نهایت اصلاح الگوی مصرف و کاهش سرانه مصرف آب می تواند بصورت مرحله ای اجرا شود. باید توجه کرد که هوشمندسازی پروسه خطی نیست و از یک مدل اسپایرال تبعیت می کند. به شکلی که بصورت دائم و رفت و برگشتی بین سنسورها، عملگرها و سامانه پردازش کننده درحال حرکت است. وی با اشاره به چند نمونه اقدامات هوشمندسازی شبکه آبرسانی در ایران در استانهای اصفهان، مشهد، قم و تهران اظهار نمود: خیلی از این سیستم ها هم اکنون هنوز نیمه هوشمند و متکی بر سامانه اسکادا هستند. توسعه سامانه های سخت افزاری و نرم افزاری، گسترش زیرساخت های مخابراتی، نگهداری و پردازش داده، توسعه سامانه های ارتباطی با مردم در فضای مجازی، آموزش بهره برداران و اپراتورها جهت استفاده از فناوری های هوشمند، و البته ایجاد و تقویت امنیت سایبری همچون دیگر اقدامات مهمی است که باید برای هوشمندسازی شبکه های آبرسانی صورت گیرد.
منبع: بیست و یكم
این مطلب بیست و یکم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب